21 Nisan 2024 Pazar

TRÜ İLEF KİTLE İLETİŞİM HUKUKU DERSİ VİZE SORU VE CEVAPLARI

 

A GRUBU

 

1. «Tek bir basın-yayın kuruluşu tarafından aynı isimle basılan ve her coğrafi bölgede en az bir ilde olmak üzere, ülkenin en az yüzde (X) yayımlanan  süreli yayın ile haber ajanslarının yayınlarına yaygın süreli yayın denir.» (X) yerine hangisi gelmelidir?

A) ellisinde

B) altmışında

C) yetmişinde

D) yetmiş beşinde

E) sekseninde

 

2. «Tek bir basın-yayın kuruluşu tarafından basılan ve en az (X) komşu ilde veya en az bir coğrafi bölgede yayımlanan süreli yayına bölgesel süreli yayın denir.» (X) yerine hangisi gelmelidir?

A) Üç

B) Dört

C) Beş

D) Altı

E) Yedi

 

3. Bir eseri basılmış eser durumuna getirip yayımlayan gerçek veya tüzel kişiye ne denir?

A) Sorumlu müdür

B) Yayıncı

C) Basımcı

D) Temsilci

E) Eser sahibi

 

4. Her süreli yayının bir sorumlu müdürü bulunur. Sorumlu müdür kaç yaşını bitirmiş olmalıdır?

A) Onyedi

B) Onsekiz

C) Ondokuz

D) Yirmi

E) Yirmibir

 

5. Her süreli yayının bir sorumlu müdürü bulunur. Aşağıdakilerden hangisi sorumlu müdür olmanın şartlarından değildir?

A) Türkiye'de yerleşim yeri sahibi olmak ve devamlı oturmak

B) Yükseköğretim veya dengi bir eğitim kurumundan mezun olmak

C) Kısıtlı veya kamu hizmetlerinden yasaklı olmamak

D) Yüz kızartıcı suçlardan mahkûm olmamak

E) T.C. vatandaşı olmayanlar için karşılıklılık koşulu aramak

 

6. Sorumlu müdüre ilişkin hangisi doğru değildir?

A) Sorumlu müdür, süreli yayını yöneten ve eser sahibinin belli olmaması veya yargılanamaması gibi hâllerde bu tür yayınlardan sorumlu olan kişidir.

B) Sorumlu müdür, cezai sorumluluk doğurabilecek nitelikteki bir yayında eser sahibinin bulunamaması, anonim kimliğin arkasına saklanılması, ceza ehliyetine sahip bulunmaması gibi durumlarda sorumluluk üstlenir.

C) Cevap ve düzeltme hakkının kullanılmasında sorumlu müdür muhatap alınır.

D) Sorumlu müdürün görevden ayrılması hâlinde, yenisi tayin edilinceye kadar sorumluluk basımcıya veya temsilcisine aittir.

E) Her süreli yayının bir sorumlu müdürü bulunur.

 

7. Her basılmış eserde zorunlu bilgileri gösterme yükümlülüğü bulunmaktadır. Aşağıdakilerden hangisi gösterilmesi gereken zorunlu bilgilerden değildir?

A) Basıldığı yer ve tarih

B) Basımcının ve varsa yayımcının adları

C) Varsa ticarî unvanları

D) İşyeri adresleri

E) Sorumlu müdürün adları

 

8. «Basılmış eserlerde gösterilmesi öngörülen hususların gösterilmemesi veya gerçeğe aykırı olarak gösterilmesi halinde, süreli yayınlarda sorumlu müdür    ve sorumlu müdürün bağlı olduğu yetkili, süresiz yayınlarda yayımcı ve adını ve adresini göstermeyen veya yanlış gösteren basımcı (X) cezalandırılır.» (X) yerine hangisi gelmelidir?

A) Disiplin cezasıyla

B) Adli para cezasıyla

C) Tazminatla

D) Hapis cezasıyla

E) Ağır para cezasıyla

 

9. Süreli yayınların çıkarılması için, kaydedilmek üzere yönetim yerinin bulunduğu yerde nereye bir beyanname verilmesi yeterlidir?

A) İletişim Başkanlığına

B) En büyük mülki amire

C) Basın Müdürlüğüne

D) Cumhuriyet Başsavcılığına

E) Asliye ceza mahkemesine

 

10. Süreli yayınların çıkarılması için ilgili yere bir beyanname verilmesi yeterlidir. Beyannamedeki eksikliklerin giderilmemesi veya gerçeğe aykırı bilgilerin düzeltilmemesi halinde yayımın durdurulması nereden talep edilir?

A) İletişim Başkanlığından

B) En büyük mülki amirden

C) Basın Müdürlüğünden

D) Cumhuriyet Başsavcılığından

E) Asliye ceza mahkemesinden

 

11. «Süreli yayınların çıkarılması için ilgili yere bir beyanname verilmesi yeterlidir. Süreli yayın sahibinin beyanname verdiği tarihten itibaren (X) içinde süreli yayın yayımlanmaz veya yayımlandıktan sonra yayıma (X) müddetle ara verilirse beyanname hükümsüz kalır ve sağladığı hak ortadan kalkar.» (X) yerlerine sırasıyla hangileri gelmelidir?

A) Bir yıl – Üç yıl

B) Üç ay – Bir yıl

C) Altı ay – Bir yıl

D) Bir yıl – İki yıl

E) Üç ay – Altı ay

 

12. İnternet haber sitesinde yayınlanan içerikler, gerektiğinde talep eden Cumhuriyet Başsavcılığına teslim edilmek üzere doğruluğu ve bütünlüğü sağlanmış şekilde kaç yıl süre ile muhafaza edilir?

A) Bir

B) İki

C) Üç

D) Dört

E) Beş

 

13. «Teslim yükümlülüğünü yerine getirmeyen basımcı ile teslim ve muhafaza yükümlülüğünü yerine getirmeyen internet haber sitesi sorumlu müdürü,   (X) cezalandırılır.» (X) yerine hangisi gelmelidir?

A) Disiplin cezasıyla

B) Adli para cezasıyla

C) Tazminatla

D) Hapis cezasıyla

E) Ağır para cezasıyla

 

14. Hukuka veya ahlaka aykırı ve kusurlu bir davranışla bir başkasının mal ya da şahıs varlığına zarar verilmesine ne denir?

A) Tazminat

B) Suç

C) Kabahat

D) Haksız fiil

E) Ceza

 

15. Haksız fiil sorumluluğunun yaptırımı nedir?

A) Hapis cezası

B) Tazminat

C) Ağır para cezası

D) İdari para cezası

E) Hafif para cezası

 

16. «(A) isimli gazeteci yaptığı yanlış bir haberle meşhur sanatçı (B)’nin özel hayatına dair gerçek dışı birtakım bilgiler paylaşmıştır.Yapılan haber sonrası (B)’nin davet edildiği birtakım konserler iptal edilmiş ve (B) uzunca süre işsiz kalmıştır. Hakkında yapılan yanlış haberler sebebiyle kamuoyu nezdinde rencide olan (B), büyük bir üzüntüye kapılmıştır. (A)’nın fiili bir (X) teşkil etmekte ve (B)’nin işsiz kalması şeklinde maddi, rencide olması ve üzüntüye kapılması şeklindeki manevi zararları tazmin etmek zorundadır.» (X) yerine hangisi gelmelidir?

A) Tazminat

B) Suç

C) Kabahat

D) Haksız fiil

E) Ceza

 

17. Kişilik hakları, insana insan olması nedeniyle ve onun korunması için tanınan haklar topluluğu olarak ifade edilebilir. Aşağıdakilerden hangisi kişilik hakkının özelliklerinden değildir?

A) Kişilik hakları herkese karşı ileri sürülebilen nisbi hak niteliği taşımaktadır.

B) Kişilik hakları şahıs varlığı haklarına dahil olmaları sebebiyle maddi değere sahip değildirler.

C) Kişilik hakları kişinin kişiliğinden ayrılmaz bir karakter taşımaları sebebiyle vazgeçilmesi ve devredilmesi mümkün değildir.

D) Kişilik haklarının kural olarak mirasçıya geçmesi mümkün değildir, kişinin ölümüyle kendiliklerinden ortadan kalkarlar.

E) Kişilik hakları zamanaşımına uğramaz ve hak düşürücü süre işlemez.

 

18. «Basın özgürlüğü ile kişilik hakları karşı karşıya geldiğinde, bu iki değerden birinin üstün tutulması gerekir. Yayınlanmasında (X) bulunan gerçek ve güncel bir haberin özle biçim arasındaki denge korunarak verilmesi halinde hukuka aykırılık ortadan kalkacağından basın sorumlu tutulamaz.» (X) yerine hangisi gelmelidir?

A) Kamu güvenliği

B) Kamu yararı

C) Genel ahlaka uygunluk

D) Kamu sağlığı

E) Rıza

 

19. TMK m.25’de düzenlenen kişilik haklarına saldırı halinde kişiye tanınan davalara ilişkin hangisi doğru değildir?

A) Önleme, durdurma ve tespit davaları birlikte açılabilir.

B) Maddi ve manevi tazminatı birlikte açılabilir, birbirinin alternatifi değildir.

C) Maddi tazminat davası ile saldırıdan elde edilen kazancın geri verilmesi davası alternatifli davalardır, ikisinden biri açılmışsa diğeri açılamaz.

D) Davacı davalarla birlikte, düzeltmenin veya kararın üçüncü kişilere bildirilmesi ya da yayımlanması isteminde de bulunabilir.

E) Davacı, kişilik haklarının korunması için kendi yerleşim yeri veya davalının yerleşim yeri mahkemesinde dava açabilir.

 

20. Kişiliğe saldırının henüz başlamadığı fakat saldırı tehlikesinin bulunduğu hallerde hangi dava açılır?

A) Önleme davası

B) Tazminat davası

C) Ceza davası

D) Durdurma davası

E) Tespit davası

 

21. İletişim süreci beş unsurdan oluşur. İletişim sürecinin ilk aşaması, süreci  başlatan unsur hangisidir?

A) Alıcı

B) Kanal

C) Mesaj

D) Kaynak

E) Geribildirim

 

22. İletişim sürecinde kaynak, bir düşünceyi ya da düşünce ile ilgili davranışı herhangi bir anlam yükleyerek alıcıya göndermek istediği zaman, önce kelimeler, rakamlar, şekiller, işaretler, hareketler ya da diğer semboller   kullanarak bunları mesaj haline getirir. Mesaj haline getirme işlemine ne denir?

A) Şifreleme

B) Simgeleme

C) Kodlama

D) Yazılım

E) Feedback

 

23. İlk düzenli televizyon yayını 1936’da hangi ülkede yapılmıştır?

A) ABD

B) İngiltere

C) Fransa

D) İtalya

E) Almanya

 

24. Düşünce ve ifade özgürlüğü, kişilerin haber, düşünce, bilgilere serbestçe ulaşabilmesi, bunun sonucu olarak da oluşan kanaatlerinden dolayı   kınanamaması, düşünce ve kanaatlerini serbest bir şekilde açıklayabilmesi ve yayabilmesi anlamına gelir. Düşünce ve ifade özgürlüğü ile iletişim özgürlüğü arasında nasıl bir ilişki vardır?

A) Çelişki

B) Zıtlık

C) İlgisizlik

D) Tamamlayıcılık

E) Amaç farklılığı

 

25. Vatandaş için haber alma hakkını garanti altına alan yolların başında kitle iletişim araçlarının çeşitliliğinin devletçe sağlanması gelir. Çünkü     vatandaşların, aynı haber ve bilgiye farklı kaynaklardan ulaşabilmesi haber ve bilginin, o derece doğrulanmasına imkân verir. Bunun gerçekleşmesinin yolu nedir?

A) Tekelleşmenin önlenmesi

B) Kamu yayıncılığının güçlendirilmesi

C) Özel yayıncılığın yasaklanması

D) Basın işletmesi kurmanın devlet iznine bağlanması

E) Sansürün etkin kılınması

 

26. Basın özgürlüğü 1982 Anayasasında hangi haklar içinde düzenlenmiştir?

A) Negatif statü hakları

B) Pozitif statü hakları

C) Aktif statü hakları

D) Nisbi haklar

E) Mutlak haklar

 

27. 5187 sayılı Basın Kanunu’nun 3. maddesine göre basın özgürlüğü beş hakkı içerir. Aşağıdakilerden hangisi bu haklardan değildir?

A) Bilgi edinme

B) Yayma

C) Eleştirme

D) Yorumlama

E) Düşünme

 

28. Temel hak ve hürriyetlerin sınırlanması 1982 Anayasasının 13. maddesinde genel olarak düzenlenmiştir. Anayasa Madde 13- Temel hak ve hürriyetler, özlerine dokunulmaksızın yalnızca Anayasanın ilgili maddelerinde belirtilen sebeplere bağlı olarak ve ancak (X) sınırlanabilir. Bu sınırlamalar, Anayasanın sözüne ve ruhuna, demokratik toplum düzeninin ve lâik   Cumhuriyetin gereklerine ve ölçülülük ilkesine aykırı olamaz. (X) yerine hangisi gelmelidir?

A) Kanunla

B) Kanunla ve Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle

C) Kanun hükmünde kararnameyle

D) Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle

E) Anayasayla

 

29. Basın araçlarının dağıtımının önlenmesi Anayasanın 28. maddesinin 3. fıkrasında şu şekilde düzenlenmiştir: «Tedbir yolu ile dağıtım hakim kararıyle; gecikmesinde sakınca bulunan hallerde de kanunun açıkça yetkili   kıldığı merciin emriyle önlenebilir. Dağıtımı önleyen yetkili merci, bu kararını en geç (X) saat içinde yetkili hakime bildirir. Yetkili hakim bu kararı en geç (X) saat içinde onaylamazsa, dağıtımı önleme kararı hükümsüz   sayılır (Anayasa m.28/3).» (X) yerine sırasıyla hangileri gelmelidir?

A) yirmidört – yirmidört

B) yirmidört – kırksekiz

C) yirmidört – otuzaltı

D) otuzaltı – kırksekiz

E) kırksekiz – kırksekiz

 

30. «Anayasanın 32. maddesinin 2. fıkrasına göre, düzeltme ve cevap yayımlanmazsa, yayımlanmasının gerekip gerekmediğine hakim tarafından ilgilinin müracaat tarihinden itibaren en geç (X) içerisinde karar verilir.» (X) yerine hangisi gelmelidir?

A) Üç gün

B) Beş gün

C) Yedi gün

D) On gün

E) Otuz gün

 

31. Vergi mahkemeleri hangi yargı kolunda yer alır?

A) Adli yargı

B) İdari yargı

C) Anayasa yargısı

D) Uyuşmazlık yargısı

E) Askeri yargı

 

32. İdari yargının üst derece mahkemesi hangisidir?

A) Anayasa Mahkemesi

B) Danıştay

C) Yargıtay

D) Uyuşmazlık Mahkemesi

E) Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi

 

33. Pozitif statü hakları, bireylere devletten olumlu bir davranış, bir hizmet, bir yardım isteme imkanını tanıyan haklardır. Bu tür haklar, devlete sosyal alanda birtakım ödevler yükler. Ancak Anayasamıza göre, bu hakları devlet, mali kaynaklarının yeterliliği ölçüsünde yerine getirir (AY m.65). Aşağıdakilerden hangisi pozitif statü haklarından değildir?

A) Hak arama hürriyeti

B) Çalışma ve sözleşme hürriyeti

C) Sendika kurma hakkı

D) Grev hakkı

E) Konut hakkı

 

34. Kaç ilimizde Bölge Adliye Mahkemesi bulunmaktadır?

A) 1

B) 9

C) 18

D) 30

E) 7

 

35. Kamu kurum ve kuruluşu niteliğindeki meslek kuruluşlarının ülke çapında   uygulanacak yönetmeliklerinin yargısal denetimi nerede yapılır?

A) Anayasa Mahkemesinde

B) Yargıtayda

C) Danıştayda

D) Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinde

E) Uyuşmazlık Mahkemesinde

 

36. «Kanunlar, Anayasaya aykırı ise, belli makamların başvurusu üzerine (X) tarafından denetlenirler ve gerçekten aykırıysalar iptal edilirler.» (X) yerine sırasıyla aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?

A) Anayasa Mahkemesi

B) Yargıtay

C) Danıştay

D) Uyuşmazlık Mahkemesi

E) Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi

 

37. «Türkiye Büyük Millet Meclisi, Cumhurbaşkanı tarafından geri gönderilen kanunu üye tamsayısının (X) aynen kabul ederse, kanun Cumhurbaşkanınca yayımlanır; Meclis, geri gönderilen kanunda yeni bir değişiklik yaparsa,   Cumhurbaşkanı değiştirilen kanunu tekrar Meclise geri gönderebilir (AY m.89/3).» (X) yerine sırasıyla aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?

A) Üçte biriyle

B) Salt çoğunluğuyla

C) Dörtte biriyle

D) Dörtte birinin bir fazlasıyla

E) Üçte birinin bir fazlasıyla

 

38. Kanunlar çoğunlukla süreklidir; yani bir defa uygulanmak için değil, devamlı uygulanmak için çıkarılırlar. Ancak istisnaen (X) gibi belirli bir süreyle çıkarılan kanunlar da vardır. (X) yerine aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?

A) Bütçe Kanunu

B) Basın Kanunu

C) Türk Ceza Kanunu

D) Türk Medeni Kanunu

E) Bilgi Edinme Kanunu

 

39. Bir hukuk düzeninde mevcut kurallar arasında altlık-üstlük ilişkisi vardır. Buna normlar hiyerarşisi veya hukuk düzeni piramidi denir. Bu hiyerarşide alt basamakta yer alan kural geçerliliğini üst basamakta yer alan kuraldan alır ve dolayısıyla ona uygun olmak zorundadır. Hukuk piramidinin en üstünde hangisi vardır?

A) TBMM

B) Cumhurbaşkanı

C) Anayasa

D) Basın Kanunu

E) RTÜK

 

40. Özel hukukta kanun boşluğu varsa hakim ne yapmalıdır?

A) Hakim, Anayasa Mahkemesine bireysel başvuruda bulunur.

B) Hakim, kural koyması için TBMM’ye istekte bulunur.

C) Hakim, örf ve adet hukuku kuralına göre sorunu çözer.

D) Hakim, hukuk yaratarak sorunu çözer.

E) Hakim, davanın çözümünü Yargıtay’a bırakır.

Hiç yorum yok: