Sevgili Tarih Dede,
Seninle birlikte çocukluğuma iniyorum. Belki ilk vurgunum, ilk hayal kırıklığım, ilk hüsranım sende gizlidir. Sen, bilinçaltımın en dip köşesindesin. Seni çıkarabilirsem oradan, ötekileri çıkarmak daha kolay olacak. Seni çıkarırsam oradan, belki yıllardır beni örseleyen, beni zincirleyen bir bağı atmış olacağım zihnimden. Bir denemekte fayda var. Bakarsın, olur.
Yıl kaçtı? 85 mi, 86 mı? Dördüncü sınıfta mıydım, beşinci mi? Hatırlamıyorum. Hatırladıklarım; uzun bir koridor, koridora dizilen sıralar, gür sesle söylenen İstiklal Marşları, siyah önlükler, gözlüklü ve sert bir müdür, babacan bir müdür yardımcısı, anaç bir öğretmen ve fakir ama çalışkan bir öğrenci…
Bir bayramdı işte. Hangisiydi unuttum. Bir tiyatro oyunu sergilenecekti. Kim seçti, niye seçti, neye göre seçti bilmiyorum ama beni “tarih dedeliğe” uygun gördüler. Tiyatro oyununu gösterime koyma vazifesini üstlenen öğretmenimiz, bana bir sayfalık metin verdi ve “bu ezberlenecek” dedi. Hayda ki ne hayda!.. Ezberlemek de bir şey değil de, iş onunla bitmiyor ki… Ya bir ya da iki prova yaptık, o kadar. Benim kızım geçen sene 23 Nisan’daki oyunlarda görev almıştı. Provalar Aralık ayında başlamıştı ve haftada iki gün toplanıyorlardı. Oysa biz, ya bir, ya iki defa prova yaptık. Yeterli deneyimimiz olmadan, birden bayram günü geliverdi ve hop diye sahneye salındık.
Tarih Dedeyim ya hani… Yaşlı olmam lazım. Yanaklarıma pamuktan uzun bir sakal yapıştırdılar. Sırtımda da galiba uzun bir kaftan vardı. Tarih Dede’den çok gölü maya çalmaya hazırlanan Nasrettin Hoca gibiydim.
Metni zorla da olsa ezberlemiştim. Evde yüksek sesle birkaç defa da okumuştum. Fakat, fazla prova yapmadığımızdan ötürü “ya başaramazsam” korkusu benliğimi iyice sarmıştı.
Sanırım, bir defada okunacak bir repliğim vardı. Ama uzun bir replik. Takdim gibi bir şey. O repliği okuyacak ve sahneden çekilecektim. Bütün rolüm bu yani.
Oyun başladı. Başladım, gür sesle ezberlediklerimi bağırmaya. İlk 5-6 cümle sanırım gayet iyiydi. Sonra hafızam bana nankörlük etti. Sağ olsun hemen yanı başımdaki öğretmenimiz açık açık suflörlük görevi de üstlenmişti. Benim teklediğim, takıldığım yerleri o tamamlıyordu. Sonlara doğru iyice çuvalladım; sesim çatalladı. Yüzüm kıpkırmızı oldu ama Allahtan beyaz pamuklar kırmızılığı kamufle ediyordu. Güç bela on dakika süren repliğin hakkından geldim ve hemen giyinme salonu olarak kullanılan öğretmenler odasına koştum. Tek başınaydım ve kendimi çok kötü hissediyordum. Asıl rolü o odada tek başınayken sergiledim ama kimse görmedi tabi. Masayı yumruklamalar, çöp kutusuna tekme atmalar, pamuktan sakalı yolmalar vs.
Sözün kısası, ilk rolüm, aynı zamanda hayatımda son rolüm oldu. Cesaret edip de, bir daha sahneye çıkıp oyunlarda görev almadım. Ama hayatımın her anında, tiyatroya saygı duydum ve en meşhurundan, en tanınmamışına kadar tüm tiyatro oyuncularına hep hayranlıkla dolu sevgi besledim. Ankara’da gittiğim oyunlarda da, sahneyi ulaşılmaz yüce bir mevki, oyuncuları da bizden çok farklı ve üstün insanlar olarak düşündüm. Ama sadece tiyatroda oynarken üstün insanlardı. Aynı oyuncuya televizyon ekranında rastladığımda nazarımda değerleri kalmıyordu. Ekranda böcek gibiydiler, sahnede ise dev gibi.
İşte böyle Tarih Dede. İlk ve son göz ağrım. Belki o gün rolümün hakkını verebilseydim, seni güzelce canlandırabilseydim, bana “ilk oyununuz hangisiydi, tiyatroya nasıl başladınız?” diye soranlara, seni anlatacaktım. Fakat, talihe bak ki, kimse bana bu soruyu sormadı, ben de kimseye o hayatta başarılı olmuş insanlara özgü kibirle karışık tatlı bir tebessümle, şöyle gevrek gevrek “ilk rolüm Tarih Dede’ydi” diyemedim.
Bana bu duyguyu yaşatamamış da olsan, yine de senin güzel yanaklarından öperim Dedeciğim.
Seni bilinçaltımdan çıkardım artık. Bundan sonra kalbimde tatlı bir hatıra olarak yaşayacaksın.
Belki bir gün bir oyunda görürüm seni ve seni oynayan çocukta kendi çocukluğumu.
Selametle dedeciğim.
Namı-ı Diğer Salavin
8 Eylül 2006 - ANKARA
.jpg)
