Roma ile Soma arasındaki farklara ilişkin aşağıdakilerden hangisi doğru
değildir?
a)
Roma’da bazı insanlar köle sayıldıklarından “mal”
gibi alınıp satılıyorlardı; Soma’da ise bazı insanlar köle gibi
çalıştırılıyorlardı.
b)
Roma’da işçilerin sendikası yoktu; Soma’da vardı da
ne oldu?
c)
Roma’da madencilik gelişmediğinden yeryüzünde
çalışmak zorunluluğu vardı; Soma’da madencilik geliştiğinden yeraltında bile
çalışmak özgürlüğü vardı.
d)
Roma’da çıplak ayakla çalışılırdı; Soma’da ise
“çizmeyle”.
e)
Roma’da yeterli önlem alınmadığından iş kazasında
ölümler meydana geliyordu; Soma’da ise işin fıtratında ölüm vardı.
Yukarıdaki soruyu son Roma Hukuku finalinde sormuştum. Soruyu sorarken öğrencilerin gözü kapalı doğru cevabı işaretleyeceklerini düşünmüştüm. Yanılmıştım. Sınıfın yarısı ya yanlış cevaplamıştı ya da boş bırakmıştı. Aslında her sınavda en az bir tane hazırladığım soru bile olmayan sorulardan biriydi bu. Öğrencilerin doğru cevabı bu kadar ıskalamasına da anlam verememiştim.
Haziran ayında olup biten pek çok şeye anlam veremediğim gibi...
Hüseyin Cem ÇÖL
19 Ekim 2014 - Pelitli