Ankara’da “Çek” mevzusu ile ilgili bir sempozyuma
katılmıştım bundan üç-beş sene önce. O sempozyumdan aklımda kalan tek sahne şu:
İsim vermekte sanırım mahsur yok ama ben ne olur ne olmaz
isim vermeyeceğim. Bir hocamız, hadi ona (A) diyelim, çekle ilgili bir tebliğ
sunmuştu da, o konuda yazılan ilk monografilerden birine atıf yapmamıştı. O ilk
monografinin yazarlarından biri de salondaydı. Hadi ona da (B) diyelim. Kendi
eserine atıf yapılmadığı için pek bir kızmış olmalı ki, (B), söz aldı, kürsüye
çıktı ve biraz sert bir edayla “Beyefendi”, dedi, (A)’ya hitaben, “ben sizi pek
titiz bir araştırmacı bilirdim, fakat görüyorum ki, tebliğ konunuzla ilgili bu
alanda yazılmış eserleri yeterince incelememişsiniz, inceleseydiniz, 1960’larda
yazdığımız şu ortak esere de atıf yapardınız” dedi ve yerine oturdu. Salonda
kısa bir sessizlik yaşanmıştı. Oturum başkanının, ortamın daha da gerilmemesi
için, tebliğ sahibine cevap vermemesini telkin eden bir el hareketinde
bulunduğunu da çok iyi hatırlıyorum. Fakat tebliğ sahibi, bir şekilde, (B)’nin
çıkışına karşılık vermeye niyetliydi. (B) yerine oturur oturmaz, (A), biraz
sitemkâr bir tarzla şunları söylemişti: “Ben, Prof.Dr. …., Kabul ederseniz
sizin meslektaşınızım, herhangi bir beyefendi değil”. Anlaşılan, tenkitten çok,
“beyefendi” hitabı, tebliğ sahibi hocayı rahatsız etmişti.
“Bey” ya da “beyefendi” hitabı, aslında nazik bir anlamı ihtiva
etmekte. “Hocam” hitabı ise, hem muhatabına saygı duyduğunu ifade ediyor, hem de
muhatabını yüceltiyor. Hocalık, tanrı mesleğidir sonuçta. Hem “bey”, hem “hoca”
hitabı olumlu içeriğe sahip olduğuna göre, “hoca” yerine “bey” diye hitap
etmenin bir mahsuru olur mu? Olur. İki hitap arasında uçurum farkı var adeta. “Bey”
derken, “ben senin hocalığını tanımıyorum, seni hoca olarak kaale almıyorum”
anlamı da gizli alttan altta. Eğer bir kötüniyet yoksa, tek sebebi cahillik
olmalı. .
Şimdiye kadar ders verdiğim öğrencilerden yüzüme karşı söyleyen
olmadı ama bana mail yazarak bir şey soran öğrencilerden birkaçının “bey" diye hitaplarına maruz kaldım. Bana “bey” diyenler
benden ders alan öğrencilerim. Şu ana kadar hiçbirini uyarmadım. Bundan sonra
da uyarmayı düşünmüyorum. Bir kasıtları, kötüniyetleri olduğunu da sanmam.
Az önce bir mail aldım. “Cem Bey” diye başlayan. İçimi
dökeyim istedim.
Hüseyin Cem ÇÖL
9 Haziran 2013 – Pelitli
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder